Stap voor stap meer prefabricage in installatietechniek
Bij de bouw van het Moxy hotel worden ook de installaties, zoals complete leidingstraten, grotendeels geprefabriceerd aangeleverd. Marc van Delft: “We engineeren, tekenen, coördineren en realiseren hier de sprinkler/werktuigkundige installaties vanuit een modulaire insteek. Dat zorgt voor een hogere kwaliteit en minder risico’s.”
Bij hotelkamers die compleet afgewerkt vanuit de fabriek in Italië worden aangevoerd, wil je het risico op lekkage van installatietechniek bij de aanleg minimaliseren. Marc van Delft van de Van Delft Groep over het installatiewerk in opdracht van De Vries en Verburg: “Wij hebben vooraf de benodigde leidingtracés met de koppelingen in onze werklocatie in elkaar gezet en onder volle waterdruk gezet. Daarna zijn ze gedemonteerd tot modulaire skids en ter plekke gemonteerd en weer onderling gekoppeld. Zo hebben wij lekkages weten te voorkomen. Sowieso zijn bij prefabricage de risico’s lager. Niet voor niets zijn wij al enkele jaren bezig om onze organisatie om te turnen naar meer prefab. Door prefab installatie SKID’s toe te passen in een bouwproject krijg je een hogere en constante kwaliteit van het eindproduct. Het geeft bovendien kortere doorlooptijden op de bouwplaats. Die bouwtijdverkorting loopt vaak op tot 50%! Het levert ook betere arbeidsomstandigheden op voor onze vakmensen en onze partners. Daarnaast is er minder vervoersbeweging van en naar de bouwplaats. SKID’s worden geseald opgehangen om vervuiling en beschadiging te voorkomen. Dus minder risico’s én minder faalkosten.”
In die stappen naar prefab installaties is enkele jaren geleden het Zero Energy Four Seasons hotel in Amsterdam met name verticaal op modulaire wijze aangepakt. Van Delft: “Door verdiepingshoge skids te prefabriceren, konden deze in één keer op de vloer van een bouwlaag worden geplaatst en vervolgens aan de skid op de volgende verdieping worden gekoppeld. Zo werk je mooi met de ruwbouw omhoog. In totaal hebben wij bij dit hotel van 10 verdiepingen 12 schachten benut voor de verticale leidingen. Je kunt overigens op drie fronten prefabriceren: bij de opwekking, bij de transportleidingen en bij het afgiftesysteem. Met name bij de afgiftesystemen zie je vandaag de dag veel prefabricage in de vorm van kant-en-klare units in woning- en utiliteitsbouw. Bij de transportleidingen maken wij nu ook grote vorderingen.”
Bij het Moxy hotel in Utrecht zijn naast de toepassing van prefab stijgleidingen juist ook de horizontale koppelingen modulair opgezet. “Dat doe je door samenwerking te zoeken met vooraanstaande partners. Zo hebben wij met Hilti een methode ontwikkeld om de tot 300 kg zware installatie-units aan het plafond van de begane grond te hangen. Dat doen we met een systeem met staalkabels om wat makkelijker te kunnen manoeuvreren bij de onderlinge koppeling. Voorts hebben wij het Engelse bedrijf Gripple ingeschakeld voor een efficiënte ophanging van de installatie. O.a. met Vitaulic-koppelingen zijn de leidingen van deze modulaire units met elkaar verbonden. Het proces liep als een tierelier.”
Voor Marc van Delft betekent prefabricatie per definitie een meer gestructureerd bouwproces, dat ook eerder kan aanvangen omdat vooraf over de installatietechnische oplossingen is nagedacht. “Prefab dwingt je tot vroegtijdig nadenken en tot het uitwerken van gedetailleerde oplossingen. De volgende stap na prefabricage is de modulaire opzet. We beginnen met een BIM-gebouwmodel. Vanuit het BIM-model maken we een 3D-tekening voor de productie in onze werkplaats. De componenten worden getest en gesealed voordat ze de werkplaats verlaten richting de bouwplaats. In onze filosofie is de volgende stap na de modulaire opzet de industriële productie ervan. We gaan bijvoorbeeld met een fabrikant van modulaire badkamerunits de samenwerking aan om hierin de ontwikkeling te stimuleren. Maar het is belangrijk dat we stap voor stap zetten binnen prefabricage, zodat ook de traditionele bouwer die ontwikkelingen kan volgen. Want één ding is zeker: prefab is de toekomst.”
Het verplaatsen van arbeid van bouwplaats naar de fabriek is niet alleen van belang om het werken op de bouwplaats met de invloeden van weersomstandigheden, wisselende kwaliteiten en krapte aan bouwplaatsmedewerkers te beperken. De productie in de fabriek helpt naar de mening van Marc van Delft ook om de instroom van nieuwe medewerkers te vergroten. “Je kunt leerlingen van diverse onderwijsniveaus de prefab productie sneller en makkelijk aanleren en je kunt ze in de fabriek ook beter begeleiden. Prefab is ook leuker. Het zorgt voor meer plezier op de bouwplaats, want normaliter maak je veel meer stress mee op de reguliere bouwplaats. En nogmaals: de kwaliteit is hoger en de risico’s zijn lager. De kwaliteitscontroleur die het installatiewerk bij Moxy hotel Utrecht kwam beoordelen, had nog nooit zoiets gezien met de modulaire units. We staan niet stil, want we zijn nu al bezig met een groot ziekenhuis dat we op deze manier willen installeren. Het is niet altijd goedkoper dan traditioneel werken, maar het biedt een aantal grote voordelen. We hebben die voordelen bij de realisatie van het Moxy hotel kunnen ervaren.”
Prefab installaties zijn nadrukkelijk onderdeel van de vakbeurs PREFAB 2021.