Openingsdebat: “Echte omslag naar prefab komt eraan”

Openingsdebat PREFAB 2019

Tijdens het openingsdebat op de vakbeurs PREFAB had Margriet Drijver een duidelijke boodschap aan de bouw: “Velen hebben nog geen idee wat prefabricage gaat betekenen qua aanpassing voor hun organisatie. Als bouwbedrijven bijvoorbeeld blijven hangen in maatwerk, dan is er geen bestaansrecht meer voor hen. “We moeten een echte omslag maken. Niet blijven verbeteren aan oude bouwmethodieken.”

Volgens Pieter Litjens zal de energietransitie als breekijzer gaan fungeren om die omslag te maken. “Er is nu sprake van scepsis ten opzichte van prefabricage bij met name opdrachtgevers. Die denken dat prefab niet past bij het unieke plaatje dat zij willen realiseren. Door de energietransitie zullen zij gaan inzien dat off-site bouwen fabelachtig snel gaat, goedkoper is en toch tot die unieke woningen en gebouwen leidt.”

Margriet Drijver en Pieter Litjens gingen onder leiding van innovator Marjet Rutten in discussie met het publiek over een aantal stellingen over de toekomst van off-site bouwen en renovatie. Margriet Drijver is onder andere betrokken bij de Renovatieversneller en een woningcorporatie, maar kent ook de uitvoerende bouw als voormalig directeur van BAM Woningbouw. Pieter Litjens is directeur van CROW en onder andere lid van de Taskforce Bouwagenda.

Margriet Drijver kreeg de vraag voorgelegd of corporaties hun vraag moeten bundelen om zo prefabricage te stimuleren. Vraagbundeling gaat volgens haar te langzaam door een versnipperd proces en het niet leren van een project voor een volgend project. “Ik zie wel kansen voor een eenduidige vraag. Daarop kan de markt anticiperen en met eenduidige producten/oplossingen komen. Corporaties moeten zoveel hobbels nemen bij vraagbundeling, dat het sneller is om die eenduidige vraag te formuleren en de snelheid van woningbouw te verhogen en faalkosten te verlagen. Met die eenduidige vraag zijn er ook mogelijkheden om een continue bouwstroom op gang te brengen. Dan kun je industrieel produceren.”

Zij wijst er wel op dat de bedrijfsvoering bij organisaties moet ‘omklappen’. “In veel bedrijven zitten medewerkers die hun hart hebben verpand aan maatwerk. Maatwerk wat telkenmale voor grote risico’s zorgt. Als bedrijven die omslag niet maken, worden ze ingehaald door nieuwe bedrijven.” Voor Litjens is dat op zich geen probleem, “want dat is innovatie.” Hij ziet als grote kansen van die omslag naar prefab dat de renovatie oog gaat hebben voor de toekomst: door nu dusdanig modulair en prefab-matig te bouwen dat over dertig jaar veel makkelijker en goedkoper een nieuwe renovatie of transformatie kan worden uitgevoerd. “Dat is één van de grote voordelen van deze ontwikkeling.”

Het sluit aan bij de visie van Margriet Drijver: “We moeten duurzame en circulaire woningen bouwen die straks verplaatsbaar zijn. Omdat de wensen van de bewoners veranderen en wij als corporaties dan niet onze woningen op de juiste plekken hebben staan waar de mensen later willen wonen. Daarom moet je woningen kunnen verplaatsen.” In haar functie bij BAM Woningbouw heeft zij gezien dat zulke industriële woningbouw mogelijk is, met een individuele invulling voor de bewoners en toch 30% goedkoper dan via een traditionele bouwwijze.

Marjet Rutten concludeerde aan het eind van het debat dat er veel gebeurt rond prefab bouwen, maar dat de methode nog niet volwassen is. “We gaan naar industriële productie in fabrieken, compleet met robotisering. Zeker als de vraag eenduidiger wordt.” Zij gaf aan dat nu al 11.504 woningen van de jaarproductie aan woningen geheel geprefabriceerd zijn. “En de ontwikkeling gaat snel, zoals je hier op de vakbeurs PREFAB ziet.”